Bazı Ekmeklik Buğday (Triticum aestivum L.) Çeşitlerinin Tokat-Zile Koşullarında Verim ve Verim Komponentlerinin Belirlenmesi

Abstract

Araştırma, Tokat-Zile koşullarında bazı ekmeklik buğday çeşitlerinin önemli tarımsal ve bitkisel özelliklerini belirlemek amacıyla 2013-2014 ve 2014-2015 yetiştirme dönemlerinde yürütülmüştür. Araştırmada materyal olarak 20 ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) çeşidi kullanılmıştır. Deneme, tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak kurulmuştur. Ekim sıklığı m2'de 500 bitki olacak şekilde ayarlanmış olup hektara 100 kg N ve 60 kg P2O5 hesabıyla gübre verilmiştir. Azotun yarısı ekimle birlikte, diğer yarısı ise sapa kalkma dönemi öncesinde verilmiştir. Fosforun tamamı ekimle birlikte uygulanmıştır. Araştırmada başaklanma süresi, olgunlaşma süresi, bitki boyu, metrekarede başak sayısı, başak uzunluğu, başakta tane sayısı, tek başak verimi, bin tane ağırlığı, hektolitre ağırlığı ve hasat indeksi incelenmiştir. İncelenen özellikler bakımından çeşitler arasında önemli farklılıklar bulunmuştur. İki yıllık ortalama sonuçlara göre; en yüksek tane verimi 452.0 kg/da ile Bezostaja 1 çeşidinden elde edilirken Yakar-99 çeşidinden 258.4 kg/da ile en düşük tane verimi elde edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, Tokat-Zile koşullarında verim ve verim komponentleri bakımından Sönmez-2001, Ekiz, Harmankaya ve Konya 2002 çeşitleri ön plana çıkmıştır.

This study was conducted to determine bread wheat cultivars which were grown in Tokat-Zile vegetation conditions of some important agricultural and plant properties in 2013-2014 and 2014-2015 growing seasons. In the experiment, twenty bread wheat (Triticum aestivum L.) cultivars were used. The experiment was designed as a Randomized Complete Block Design with three replications. Seeds were sown with a density of 500 plants per square meter. Fertilizer rates were applied as 100 kg N and 60 kg P2O5 per hectare. All of the phosphorus fertilizer was applied at sowing while half the nitrogen fertilizer was given at sowing and the other half prior to jointing stage. In this study, heading period, maturity period, plant height, the number of spike per square meter, spike length, the number of seed per spike, spike yield, thousand seed weight, test weight and harvest index were evaluated. There were significant differences among cultivars for some evaluated characters. Acccording to the results of a two-year average; the highest grain yield (452.0 kg/da) were obtained from cultivar Bezostaja 1, while cultivar Yakar-99 has produced the lowest grain yield (258.4 kg/da). According to results, it was concluded that cultivars Sönmez-2001, Ekiz, Harmankaya and Konya 2002 was promising for Tokat-Zile conditions on high grain yields and yield components.